Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư: Những điều cần biết

Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư là những quy định pháp luật nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân trong việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý thông tin cá nhân. 

Tại sao cần có luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư?

Trong thời đại số hiện nay, thông tin cá nhân là một tài sản quý giá của các cá nhân và cũng là một nguồn lợi cho các tổ chức kinh doanh, chính phủ và các tổ chức xã hội. Thông tin cá nhân được thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý hàng ngày trên các ứng dụng di động, trang web, mạng xã hội, thiết bị thông minh và nhiều nền tảng khác. Thông tin cá nhân có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao hiệu quả công việc, tạo ra các sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu và mong muốn của người dùng.

Tuy nhiên, việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý thông tin cá nhân cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và nguy cơ cho quyền riêng tư của các cá nhân. Thông tin cá nhân có thể bị lạm dụng, sai lệch, biến tướng hoặc tiết lộ cho người không có quyền hoặc không có ý định tốt. Thông tin cá nhân có thể bị sử dụng để quảng cáo, tiếp thị, thăm dò, phân tích, giám sát, kiểm soát, đe dọa, tống tiền, lừa đảo, xâm hại hoặc phạm tội. Thông tin cá nhân có thể bị mất, đánh cắp, tấn công hoặc hủy hoại bởi các hacker, virus, phần mềm độc hại hoặc các yếu tố bên ngoài.

Do đó, cần có luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân trong việc sở hữu, quản lý và sử dụng thông tin cá nhân của mình. Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư cũng để thiết lập các nguyên tắc, quy trình và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý thông tin cá nhân. Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư cũng để tạo ra các cơ chế giải quyết tranh chấp, khiếu nại và xử lý vi phạm liên quan đến thông tin cá nhân và quyền riêng tư.

Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư ở Việt Nam hiện nay

Việt Nam là một trong những nước có số người sử dụng internet cao nhất thế giới. Theo thống kê của Tổ chức Internet Việt Nam (VNNIC), đến cuối năm 2020, Việt Nam có khoảng 68 triệu người dùng internet, chiếm 70% dân số. Việt Nam cũng là một trong những nước có số người sử dụng điện thoại thông minh cao nhất thế giới. Theo thống kê của Cục Thống kê Quốc gia (GSO), đến cuối năm 2020, Việt Nam có khoảng 132 triệu thuê bao di động, trong đó có khoảng 80 triệu thuê bao di động thông minh. Việt Nam cũng là một trong những nước có số người sử dụng mạng xã hội cao nhất thế giới. Theo thống kê của We Are Social và Hootsuite, đến tháng 1 năm 2021, Việt Nam có khoảng 72 triệu người dùng mạng xã hội, chiếm 73% dân số.

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và viễn thông, Việt Nam đã có nhiều văn bản pháp luật liên quan đến bảo vệ thông tin cá nhân và quyền riêng tư. Các văn bản pháp luật này có thể được chia thành hai loại: văn bản pháp luật chung và văn bản pháp luật cụ thể.

Văn bản pháp luật cụ thể

Văn bản pháp luật cụ thể là những văn bản pháp luật có tính chất chi tiết, đặc thù và áp dụng cho các lĩnh vực, ngành, đối tượng hoặc hoạt động liên quan đến bảo vệ thông tin cá nhân và quyền riêng tư. Các văn bản pháp luật cụ thể này gồm:

• Luật Công nghệ thông tin năm 2006: Quy định các nguyên tắc, quy trình và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý thông tin cá nhân trên môi trường công nghệ thông tin.
• Luật Bảo mật thông tin năm 2015: Quy định các biện pháp bảo đảm an toàn cho thông tin cá nhân trên môi trường công nghệ thông tin, phòng chống và xử lý các hành vi xâm nhập, đánh cắp, tiết lộ hoặc sử dụng trái phép thông tin cá nhân.
• Luật An ninh mạng năm 2018: Quy định các nguyên tắc, quy trình và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân trong hoạt động trên mạng xã hội, mạng internet và mạng viễn thông.
• Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân năm 2020: Quy định các nguyên tắc, quy trình và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý dữ liệu cá nhân trong các hoạt động kinh doanh, chính trị, văn hóa, xã hội và quốc phòng.

Những quyền và nghĩa vụ của người sở hữu thông tin cá nhân

Người sở hữu thông tin cá nhân là người có quyền sở hữu, quản lý và sử dụng thông tin cá nhân của mình. Người sở hữu thông tin cá nhân có những quyền và nghĩa vụ sau:

• Quyền được tự do cung cấp hoặc không cung cấp thông tin cá nhân cho người thu thập thông tin cá nhân.
• Quyền được yêu cầu người thu thập thông tin cá nhân cung cấp lý do, mục đích, phạm vi và thời gian thu thập thông tin cá nhân.
• Quyền được yêu cầu người thu thập thông tin cá nhân tuân thủ các nguyên tắc và quy trình bảo vệ thông tin cá nhân theo luật định.
• Quyền được yêu cầu người thu thập thông tin cá nhân xác nhận, cập nhật, chỉnh sửa hoặc xoá bỏ thông tin cá nhân khi có yêu cầu hoặc khi có sự thay đổi về thông tin cá nhân.
• Quyền được yêu cầu người thu thập thông tin cá nhân ngừng sử dụng hoặc chia sẻ thông tin cá nhân khi không có sự đồng ý hoặc khi không có căn cứ pháp lý.
• Quyền được yêu cầu người thu thập thông tin cá nhân bồi thường thiệt hại khi có vi phạm về bảo vệ thông tin cá nhân gây ra thiệt hại cho người sở hữu thông tin cá nhân.
• Nghĩa vụ cung cấp thông tin cá nhân chính xác, đầy đủ và trung thực cho người thu thập thông tin cá nhân khi có yêu cầu hoặc khi có sự đồng ý.
• Nghĩa vụ bảo vệ thông tin cá nhân của mình và không tiết lộ thông tin cá nhân cho người không có quyền hoặc không có ý định tốt.
• Nghĩa vụ tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân và quyền riêng tư.

Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư là một lĩnh vực pháp luật quan trọng và cần thiết trong thời đại số hiện nay. Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân trong việc sở hữu, quản lý và sử dụng thông tin cá nhân của mình. Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư cũng giúp thiết lập các nguyên tắc, quy trình và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ và xử lý thông tin cá nhân. Luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư cũng giúp tạo ra các cơ chế giải quyết tranh chấp, khiếu nại và xử lý vi phạm liên quan đến thông tin cá nhân và quyền riêng tư.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan về luật bảo mật thông tin cá nhân và quyền riêng tư ở Việt Nam hiện nay. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc ý kiến nào, xin vui lòng để lại bình luận dưới đây.